Organizacje pozarządowe ze szczególną uwagą powinny zapoznać się z nowelizacją ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu, która nakłada na nie nowy obowiązek wskazywania swoich beneficjentów rzeczywistych. W przypadku jego niedopełnienia muszą liczyć się z poważnymi sankcjami pieniężnymi.

Nowelizacja ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu znacząco rozszerza krąg podmiotów zobowiązanych do ustalenia swojego beneficjenta rzeczywistego, jak również do dokonania zgłoszenia w Centralnym Rejestrze Beneficjentów Rzeczywistych. Nowymi obowiązkami objęte zostały m.in. fundacje, spółdzielnie oraz stowarzyszenia wpisane do Krajowego Rejestru Sądowego.

Od 31 października 2021 r. wszystkie organizacje pozarządowe (poza stowarzyszeniami zwykłymi) mają obowiązek zgłaszania beneficjentów rzeczywistych do Centralnego Rejestru Beneficjentów Rzeczywistych.

Organizacje te muszą jednorazowo zgłosić w Centralnym Rejestrze Beneficjentów Rzeczywistych informacje dotyczące swoich beneficjentów rzeczywistych, a następnie pamiętać o aktualizacji wpisu przy każdej zmianie danych w ciągu 7 dni.

Wskazany powyżej termin 7-dniowy dotyczy nowo rejestrowanych organizacji oraz tych, które dokonują zmian mających wpływ na dane zgłaszane do Rejestru (np. zmiany w zarządzie).

Pozostałe NGO są zobowiązane do dokonania zgłoszenia do końca stycznia 2022 r.

Centralny Rejestr Beneficjentów Rzeczywistych to publiczny rejestr prowadzony przez Ministra Finansów. W rejestrze są gromadzone i przetwarzane informacje o beneficjentach rzeczywistych, czyli o osobach fizycznych, które sprawują bezpośrednią kontrolę nad podmiotami gospodarczymi, w tym spółkami prawa handlowego. Rejestr jest jawny, ma formę elektroniczną, a wszystkie zawarte w nim informacje są udostępniane bezpłatnie. CRBR został utworzony, żeby przeciwdziałać praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu – rejestr ma ułatwiać identyfikację osób fizycznych, które decydują o działalności podmiotów gospodarczych.

Beneficjent rzeczywisty to „każda osoba fizyczna sprawująca bezpośrednio lub pośrednio kontrolę nad klientem [w tej definicji klientem jest sama organizacja] poprzez posiadane uprawnienia, które wynikają z okoliczności prawnych lub faktycznych, umożliwiające wywieranie decydującego wpływu na czynności lub działania podejmowane przez klienta, lub każdą osobę fizyczną, w imieniu której są nawiązywane stosunki gospodarcze lub jest przeprowadzana transakcja okazjonalna”.

W przypadku fundacji beneficjentem rzeczywistym jest fundator fundacji oraz drugi członek zarządu, rada nadzorcza fundacji (jeśli została ustanowiona).

W przypadku stowarzyszenia oraz spółdzielni socjalnej jako beneficjentów rzeczywistych wskazujemy wszystkich członków zarządu stowarzyszenia.

Uwaga: brak zgłoszenia beneficjenta rzeczywistego w terminie 7 dni od dnia wpisu do KRS, a w przypadku zmiany danych w rejestrze, w terminie 7 dni od dnia powstania tej zmiany, a także podanie w CRBR danych niezgodnych ze stanem faktycznym może spowodować nałożenie na podmiot gospodarczy kary pieniężnej do wysokości 1 mln zł.

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 1 marca 2018 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu (Dz. U. z 2020 r. poz. 971 z późn. zm.).